Wanneer u als aannemer verwikkeld raakt in een aannemingsgeschil zal er voor de oplossing hiervan heel vaak gegrepen worden naar een gerechtelijke procedure, desgevallend aangevuld met een deskundig onderzoek. Die ‘klassieke’ weg van geschillenbeslechting kent echter een aantal nadelen, waarvan de lange duurtijd en het hoge kostenplaatje de belangrijkste zijn. We stellen dan ook vast dat alternatieve vormen van geschillenbeslechting de laatste jaren meer en meer hun opmars maken. De Verzoeningscommissie Bouw is één van die alternatieve vormen van geschillenbeslechting en zal in deze bijdrage besproken worden.
1. Wat is de Verzoeningscommissie Bouw?
De Verzoeningscommissie Bouw werd opgericht in 2001 door de Confederatie Bouw, Testaankoop, de Nationaal Centrale voor Hout- en Bouwvakondernemingen en de Koninklijke Federatie van de architectenverenigingen. Het is een buitengerechtelijke instantie aan wie men bouwgeschillen kan voorleggen. Enkel geschillen van technische aard en geschillen tussen een particulier en een professioneel komen in aanmerking om behandeld te worden door de Verzoeningscommissie Bouw. Juridische geschillen en geschillen tussen professionelen onderling (bv. hoofdaannemer en onderaannemer) behoren dus niet tot de bevoegdheid van de Verzoeningscommissie. De Verzoeningscommissie Bouw bestaat uit een Nederlandstalige kamer en een Franstalige kamer. Elke kamer is samengesteld uit een vertegenwoordiger van de consumenten, een vertegenwoordiger van de aannemers en een vertegenwoordiger van de architecten.
2. Hoe werkt de Verzoeningscommissie Bouw?
Om een geschil voor te leggen aan de Verzoeningscommissie Bouw moet er een akkoord bestaan tussen de partijen. Partijen kunnen hierover op voorhand afspraken maken, bij wijze van een clausule in hun overeenkomst (bv. aannemingsovereenkomst of architectenovereenkomst), dan wel achteraf na het ontstaan van het geschil.
De opdracht van de Verzoeningscommissie Bouw neemt aanvang op het moment dat één van de partijen een klacht indient bij de Verzoeningscommissie door het invullen van een specifiek hiervoor ter beschikking gesteld klachtenformulier. De andere partij zal vervolgens in kennis worden gesteld van de ingediende klacht. De procedure voor de Verzoeningscommissie Bouw start met een inleidende zitting waarop alle partijen worden opgeroepen. Op die inleidende zitting zal de Verzoeningscommissie een deskundige-verzoener aanstellen. De deskundige-verzoener zal vervolgens ter plaatse gaan, in aanwezigheid van alle partijen. Ter plaatse onderzoekt de deskundige-verzoener het technische geschil en doet hij de nodige vaststellingen. Vervolgens zal hij trachten partijen te verzoenen op basis van zijn vaststellingen. In het geval de deskundige-verzoener er niet in slaagt partijen te verzoenen zal hij zijn vaststellingen in een technisch verslag gieten. Dit verslag is bindend voor alle partijen. Nadat het technisch verslag door de deskundige-verzoeker wordt overgemaakt aan de partijen, neemt de procedure voor de Verzoeningscommissie Bouw een einde. De Verzoeningscommissie Bouw zal dus zelf geen uitspraak doen over het geschil, maar enkel een deskundige-verzoener aanstellen.
3. Wat zijn de voor- en nadelen van de Verzoeningscommissie Bouw?
De verzoeningscommissie Bouw als alternatieve methode voor geschillenbeslechting kent zowel een aantal voordelen als nadelen.
Het voordeel is dat de Verzoeningscommissie Bouw voorziet in een snelle procedure, waarbij de kosten dan ook beperkt blijven. Verder biedt het gehanteerde procedé partijen de mogelijkheid om tot een minnelijke regeling te komen, hierbij bijgestaan door een deskundige-verzoener. Indien de verzoening echter niet slaagt houden partijen een technisch verslag over aan de procedure. Dit is verslag bindend voor partijen en zal dan ook een belangrijk en uitermate nuttig instrument zijn in een latere gerechtelijke procedure.
Het grote nadeel van de Verzoeningscommissie Bouw is dat haar bevoegdheid vrij beperkt is. De Verzoeningscommissie is enkel bevoegd voor technische geschillen en biedt bijgevolg geen oplossing voor geschillen met een juridische grondslag. Verder kunnen enkel geschillen waarin een particulier betrokken is worden voorgelegd aan de Verzoeningscommissie.
Besluit
Indien u te maken krijgt met een aannemingsgeschil grijp dan niet automatisch naar de klassieke wijze van geschillenbeslechting, meer bepaald de gerechtelijke procedure en het deskundig onderzoek. De laatste jaren winnen alternatieve vormen van geschillenbeslechting steeds meer aan populariteit. Ook de Verzoeningscommissie Bouw heeft in dat opzicht heel wat voordelen te bieden en dient dus absoluut in overweging genomen te worden als valabele optie voor de beslechting van een aannemingsgeschil
Sarah Van Heghe
Adlex Advocaten