In mei 2021 werd het voorstel tot wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009 aangekondigd, wat een verbod op de plaatsing of vervanging van een stookolieketel betreft. Op 20 oktober werd dit voorstel door de plenaire vergadering goedgekeurd, dat in voege treedt op 1 januari 2022.
Twee definities in het decreet zijn van belang voor de installateur:
- Stookolieketel:het geheel van ketellichaam en brander dat de verbrandingswarmte uit de verbranding van stookolie op het water moet overbrengen, ter voorziening van ruimteverwarming of sanitair warm water.
- Ketellichaam:het geheel van onderdelen van een stookolieketel die niet instaan voor de verbranding van de brandstof maar wel voor de overdracht van de verbrandingswarmte naar water.
Het is verboden om een stookolieketel te plaatsen in zowel residentiële als niet-residentiële gebouwen waarvoor een omgevingsvergunning voor stedenbouwkundige handelingen met betrekking tot nieuwbouw of de ingrijpende energetische renovatie wordt aangevraagd vanaf 1 januari 2022. Bij bestaande residentiële en niet-residentiële gebouwen mag vanaf 1 januari 2022 alleen nog een stookolieketel of een ketellichaam worden vervangen door een andere stookolieketel of een ander ketellichaam, of een andere verwarmingstechnologie dan stookolieketel worden vervangen door een stookolieketel, als er geen aardgasnet beschikbaar is in de straat.
Met andere woorden, het onderhoud, de herstelling van stookolieketels mag blijven uitgevoerd worden. De stookoliebrander, pomp, ketelregeling mag nog vervangen worden, maar niet het ketellichaam volgens bovenstaande beschrijving.
Een lijst met adressen zal door de installateurs aan het VEKA moeten doorgegeven worden van 1 april 2022. Hierin staan de adressen van het vorige kwartaal waar er één of meerdere stookolieketels of ketellichamen werden geïnstalleerd of vervangen. Het VEKA zal deze opnemen in een databank. De verdere modaliteiten zullen door het VEKA gecommuniceerd worden. Het VEKA zal een databank voor energieverbruik en energieproductie bijhouden. Deze databank is enkel toegankelijk voor de diensten van de Vlaamse overheid, de betrokken gemeente, de gebouweigenaar en de betrokken houder van het zakelijk recht (huurder). Deze gegevens kunnen aan de woningpas gekoppeld worden. Bij niet naleven van het gebruiksverbod, de gebouwautomatisering en de controlesystemen kan een administratieve sanctie opgelegd worden.
De bouwheer kan een boete van 3000,- € krijgen per installatie vermeerderd met 2000,-€ per gebouweenheid in het gebouw. Deze boete wordt aan de eigenaar of houder van het zakelijk recht opgelegd als de werken uitgevoerd werden los van het toepassingsgebied van de energieprestatieregeling. Er zijn geen boetes voor de installateur, behalve voor het miskennen van de meldingsplicht.
Tijdens een webinar, dat Bouwunie Technieken organiseerde op 10/12/2021 in samenwerking met BtecCH, heeft het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap bevestigd dat er tot 1 april 2022 niet zal gesanctioneerd (tolerantieperiode) worden bij het plaatsen of vervangen van stookolieketels, op voorwaarde dat de bestelling dateert van voor 19 november 2021, de dag van publicatie van het decreet in het Staatsblad. Vanaf 1 april 2022 zal er strikt gehandhaafd en beboet worden.
Werd de stookolieketel geplaatst na 31 maart 2022 en is een aardgasaansluiting mogelijk in de straat? Dan kan VEKA een handhavingsprocedure opstarten. De klant kan de boete betwisten door bewijsstukken in te dienen. Informeer uw klant hierover en raad hem/haar aan om volgende documenten in te dienen:
- Bewijs van bestelling van de stookolieketel van de klant bij de installateur met datum voor 19/11/2021. Dit kan een offerte, bestelbon, mail, … zijn.
- Bewijs dat de levering van de stookolieketel telkens opgeschoven werd. Dit kan mailcommunicatie zijn tussen leverancier en installateur bijvoorbeeld. Dit zal de klant bij de installateur moeten opvragen.
VEKA zal dan case per case bekijken. Er is geen garantie dat de boete effectief verworpen zal worden.