Een nieuw jaar brengt altijd nieuwe wetten en regels. De Bouwunie-adviseurs hebben de belangrijkste veranderingen voor de bouwsector verzameld. Sommige nieuwigheden zijn nog niet helemaal in kannen en kruiken. We vullen het overzicht in de loop van de volgende weken nog aan.
Bouwen
Sloop en heropbouw van een woning
De overgangsregeling voor 6% btw op de sloop en heropbouw van een woning door een projectontwikkelaar of bouwpromotor wordt verlengd en blijft tot 30 juni 2025 van toepassing voor projecten waarvoor de vergunning voor de zomer van 2023 werd aangevraagd. Bouwunie blijft zich intussen inzetten voor een definitieve regeling.
Ter info: Sinds 1 januari 2024 kunnen enkel particulieren gebruik maken van het tarief van 6 procent, op voorwaarde evenwel dat het over de enige en eigen woning gaat en met een maximumoppervlakte van 200 vierkante meter. Ook woningen die bestemd zijn voor verhuur (ten minste 15 jaar) komen in aanmerking. Projectontwikkelaars, bouwpromotoren en private investeerders vallen uit de boot.
Soepelere renovatieverplichting
Wie een bestaande woning koopt, moet die nog altijd renoveren om te komen tot energiescore D of beter, maar krijgt daar zes jaar de tijd voor in plaats van vijf. De geplande verstrenging voor de komende jaren (C vanaf 2028, B vanaf 2040 en A vanaf 2045) is afgeschaft.
Enkele stedenbouwkundige handelingen zijn vanaf 1 januari 2025 vrijgesteld van vergunning
Voor bepaalde stedenbouwkundige handelingen moet je niet langer een vergunning aanvragen. Dit is onder meer het geval voor het aanbrengen van isolatie tegen gevels en daken, behalve in erfgoedcontext, en voor het (beperkt) overwelven of inbuizen van grachten in functie van de enige oprit of toegang tot percelen. Daarnaast is er een vereenvoudiging voor complexe (infrastructuur)projecten.
Meer info
EPB-eisen
- Geen aardgas meer bij nieuwbouw en minstens een hybride warmtepomp bij ingrijpende energetische renovaties. Voor nieuwbouw en IER wordt voor stedenbouwkundige vergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2025 een minimaal installatierendement van 130% opgelegd aan opwekkers van centrale verwarming met water als transportmedium. Daardoor is het bij nieuwbouw en IER niet meer mogelijk om louter op fossiele brandstoffen te verwarmen. Om het vereiste installatierendement te behalen is minstens een hybride warmtepomp nodig. Dat is de combinatie van een ketel met een warmtepomp. Voor warmtenetten, luchtverwarmingssystemen en plaatselijke verwarmingstoestellen zoals kachels geldt het minimale installatierendement niet. Voor nieuwbouw is bovenop het minimale installatierendement een aardgasaansluiting niet meer toegestaan voor bouwvergunningsaanvragen vanaf 2025. Deze aanpassingen voor vergunningsaanvragen vanaf 1 januari 2025 gelden zowel voor woongebouwen als voor niet-residentiële gebouwen. En bij bestaande gebouwen? Bij een bestaand gebouw kan men nog wel een nieuwe gasketel plaatsen. Is de woning nog niet aangesloten op het aardgasnet, dan kan men nog altijd een aardgasaansluiting aanvragen. Alleen betaalt men daar vanaf 2025 de werkelijke, hogere aansluitkosten voor, in plaats van het begrensde bedrag van 250 euro. Op die manier wil Vlaanderen fossielvrij verwarmen aanmoedigen.
- Minimumaandeel hernieuwbare energie voor nieuwbouw is enkel in te vullen met zonne-energie. Via zonne-energiesystemen moet een nieuwbouwwoning minstens in 15 kWh/m² aan hernieuwbare energie voorzien en een niet-residentiële eenheid minstens 20 kWh/m². Er is één alternatief: participatie. Bij de keuze voor participatie moet het algemene eisenniveau worden behaald, vermeerderd met 10 kWh/m². Ook kiezen voor een gedeeltelijke participatie, aanvullend op zonne-energie, is mogelijk. Voor bouwprojecten die niet voldoen aan de eis op het minimumaandeel hernieuwbare energie, verstrengt het maximale E-peil met 15%. Het E-peil mag dan maximaal E26 zijn, in plaats van E30.
Woningen en gebouwen
Premies
De premiepercentages van de ‘MijnVerbouwPremie’ voor de laagste en middelste inkomenscategorieën dalen van maximum 50% en 35% van het factuurbedrag naar respectievelijk 35% en 25%. De vijfjarige korting op de onroerende voorheffing valt weg voor wie bij de renovatie van zijn woning een laag energiepeil haalt.
EPC-labelpremie
Het bedrag van de EPC-labelpremie – omgedoopt tot Mijn EPC-Labelpremie – is het hoogst (lees: 500 tot 1.000 euro extra) als je met het EPC kan aantonen dat voldoende ventilatievoorzieningen geplaatst zijn bij de renovatie. Dat wil zeggen dat je in minstens 65% van de droge en natte ruimten, en in elke keuken, bad- en douchekamer ventilatievoorzieningen moet hebben. De aanvraag gebeurt niet langer bij Fluvius maar via Mijn Verbouw Loket. Let wel: voor een ingrijpende energetische renovatie geldt deze hogere EPC-labelpremie niet, omdat daar een ventilatiesysteem verplicht is.
Meer info
Ventilatie heeft voortaan ook een grotere invloed op de EPC-score.
EPC-certificaat verplicht voor grote niet-residentiële gebouwen
Sinds 2023 is een energieprestatiecertificaat voor niet-residentiële gebouwen (EPC NR) verplicht bij de verkoop en verhuur van niet-residentiële gebouwen. Die verplichting wordt nu verder uitgebreid. Vanaf 1 januari 2025 moeten grote niet-residentiële gebouweneenheden met een bruikbare vloeroppervlakte groter dan of gelijk aan 1000 m² over een EPC NR beschikken, ongeacht verkoop (en andere overdrachten) of verhuur.
Meer info
Lagere registratierechten
De registratierechten op de aankoop van de enige eigen woning dalen in Vlaanderen van 3% naar 2%. Deze verlaging geldt voor authentieke aktes verleden vanaf 1 januari 2025. Het tarief voor beroepsverkopers stijgt naar 6%.
Eigenaars van zonnepanelen kunnen plaatsing digitale meter niet langer uitstellen
Wie in Vlaanderen zonnepanelen heeft en nog over een analoge, terugdraaiende teller beschikt, kan die analoge meter behouden tot 1 januari 2025. Wanneer Fluvius meldde dat er bij jou een digitale meter zal geïnstalleerd worden, kon je Fluvius laten weten dat je jouw analoge meter wil behouden tot begin 2025. Veel Vlamingen hebben van die mogelijkheid gebruik gemaakt, maar vanaf 1 januari 2025 is het ook voor eigenaars van zonnepanelen niet langer mogelijk om de plaatsing van de digitale meter uit te stellen.
Meer info
Laadpaalverplichting – bestaande gebouwen
De Vlaamse Overheid verplicht vandaag al “niet voor bewoning bestemde gebouwen” of parkeergebouwen, die nieuw zijn of grondig gerenoveerd werden, met een parkeerterrein voor meer dan 10 voertuigen om oplaadpunten te voorzien. Deze verplichting is er nu ook voor bestaande gebouwen.
Hertekend netbeheerders-landschap
Sinds 1 januari 2025 is het landschap van de netbeheerders veranderd. Er zijn fusies en naamswijzigingen van netbeheerders en enkele gemeenten fusioneren. Benieuwd naar wat er allemaal wijzigt? Je vindt meer info op de website van Fluvius
Algemeen Reglement op de elektrische installaties
De boeken 1, 2 en 3 van de AREI zijn onlangs gewijzigd en gelden vanaf 1 maart 2025. Concreet gaat het over aanpassingen van elektrische installaties in badkamers, gebruik van specifieke laagspanningscontactdozen en andere veiligheidsmaatregelen in publiek toegankelijke ruimtes.
Zonnepanelenverplichting voor scholen
Vanaf 30 juni 2025 zijn zonnepanelen verplicht voor onderwijsinstellingen met een hoge elektriciteitsafname (5% in eigen energie te voorzien)
BRON: Website BOUWUNIE